Vanuit de IVN-fotowerkgroep ‘De Natuurkiekers’ volgen we
al twee jaar de ontwikkelingen in het Bentwoud. Ik richt me
hierbij wat meer specifiek op de vlinders, die in het Bentwoud te vinden zijn.
Welke vlinders men in een gebied kan tegenkomen heeft te
maken met welke waardplanten er groeien en dat is weer
afhankelijk van de grondsoort. In het Groene Hart met al
z’n klei en veen komen weinig zandgronden voor, waardoor
het bruin blauwtje wat minder vaak te zien is.
Een uitzonderling is de Zeemanheuvel in het Bentwoud. Bij
de opbouw van De Zeemanheuvel is veel zand gebruikt,
waardoor op de heuvel ook zandminnende planten zijn
terug te vinden. In 2020 kwam het bruin blauwtje in grote
aantallen op de heuvel voor. Het bruin blauwtje is een
mooie kleine vlinder van slechts 25 mm. En zowel de onderkant als de bovenkant zijn bijzonder fraai. Het bruin blauwtje onderscheidt zich op een aantal
punten van het icarus
blauwtje. Aan de onderkant ontbreekt de zogenaamde ‘wortelstip’ op de voorvleugel. Op de achtervleugel zit de tweede stip van voor wat lager en de witte rand is geblokt. Elk jaar zijn er twee generaties bruin blauwtjes. De eerste generatie is te zien in mei en de tweede generatie vliegt in
augustus.
Het icarus blauwtje komt ook voor op de heuvel. In de zomer van 2020 was de heuvel één grote bloemenzee met allemaal vliegende blauwe stipjes. Er zaten zoveel vlinders, dat ze in de vroege ochtend al te zien waren, terwijl ze nog moesten opwarmen. Als ze dan de vleugels ook nog spreiden om maximaal zonnewarmte op te nemen, dan is dit het juiste moment voor de natuurfotograaf. Het mannetje van het icarus blauwtje is altijd felblauw. Het vrouwtje kan vele verschillende verschijningsvormen hebben. Sommige vrouwtjes zijn vrijwel geheel bruin en
daarbij van boven nauwelijks te onderscheiden van het bruin blauwtje.
En als zowel het bruin blauwtje als het icarus blauwtje in dezelfde wei vliegt, is dat wel opletten en zorgen dat je de onderkant vastlegt. Andere icarus vrouwtjes hebben weer veel meer blauw. De bovenkant wordt dan weer een fraai palet van bruin, blauw en geel. In de herfst van 2020 was de Zeemanheuvel zo kort gemaaid, dat planten met wortel en al uit de grond waren getrokken. Omdat het bruin blauwtje als halfvolgroeide rups in de strooisel laag overwintert, zijn waarschijnlijk de meeste rupsen ook meegemaaid, want in 2021 zijn er maar weinig bruin blauwtjes gezien. Ook het aantal icarus blauwtjes is in 2021 drastisch gereduceerd.
Dit najaar is de Zeemanheuvel veel minder kort gemaaid. Dus laten we hopen dat de komende jaren de populatie zich weer herstelt.
Jan Henk Leeuwenburg